Stel je voor: je bent een peuter, vol nieuwsgierigheid en energie. Het volgende moment verandert een ogenschijnlijk gewone ochtend de rest van je leven. Je belandt in een brandwondencentrum, soms wel voor maanden. Er volgt een tijd vol veel, pijnlijke verbandwissels en operaties. Een lange periode vol pijnlijke verbandwissels en operaties staat voor deur.
Dit is iets wat veel brandwondenpatiënten zullen herkennen. Huidtransplantaties, operaties en pijnlijke verbandwissels. Soms wel voor de rest van hun leven. De periode is zwaar, zowel fysiek als emotioneel. Ibrahim, onderzoeker en universitair docent bij het Amsterdam UMC, wil hier verandering in brengen. “Ik wil nog meer te weten komen over hoe brandwonden genezen en wat de invloed van ons immuunsysteem hierop is. Uiteindelijk wil ik die kennis in zetten zodat patiënten nog beter geholpen kunnen worden.”
Littekenvorming
Het doel van zijn onderzoek is om verschillende onderdelen van de ontstekingsreactie in kaart te brengen. Zo onderzoekt hij onder andere de relatie tussen ontsteking en littekenvorming bij brandwonden, maar kijkt hij ook naar de rol van gezond cellen tijdens de wondgenezing. “Al deze informatie is belangrijk om een zo’n compleet mogelijk plaatje te schetsen van de reactie van het immuunsysteem na brandwonden.”
Ibrahim legt uit dat er na het oplopen van brandwonden een grote ontstekingsreactie in het lichaam plaatsvindt. “Deze reactie is in eerste instantie belangrijk voor de wondgenezing. Maar een langdurige en ongecontroleerde ontstekingsreactie zorgt juist voor meer schade in de brandwond zelf en ook in andere organen. Het complementsysteem speelt een belangrijke rol in deze ontstekingsreactie. Dit systeem is een onderdeel van ons immuunsysteem en heeft een onmisbare rol bij de wondgenezing en afweer. Het zorgt ervoor dat ziekteverwekkers worden verwijderd en het herstel wordt gestimuleerd. Alleen bij brandwonden gaat hierin iets mis.”
Dat is dan ook de reden waarom een van de projecten van Ibrahim zich richt op dit complementsysteem. “We hebben onder andere onderzocht waardoor het dit systeem actief wordt en ook zo lang actief blijft. Zo zagen we bijvoorbeeld dat bepaalde waarden die een ontsteking in het lichaam aangeven, bij brandwondenpatiënten voor een langere tijd zijn verhoogd. Andere eiwitten, die de ontsteking moeten stoppen, waren ook verhoogd, maar niet genoeg om de reactie van het complementsysteem te stoppen. Zo hebben we mogelijke aanknopingspunten gevonden voor een therapie om de heftige ontsteking na brandwonden onder controle te krijgen.”
“We verzamelen alle kennis om de behandeling beter te maken.”
Computermodel
Om de nieuwe kennis naar het bed van de patiënt te brengen, focust Ibrahim zich ook op andere projecten. Een van die projecten is het Computational Modeling of Burn Injuries (COMBI)-project. “We doen veel nieuwe kennis op over hoe het lichaam reageert na het oplopen van brandwonden. Alleen is er nog relatief weinig vooruitgang geboekt bij het vertalen van deze kennis naar de praktijk, bijvoorbeeld de behandeling van ernstige ontstekingen na brandwonden. Daarom verzamelen we alle kennis die door alle experts wordt opgedaan, van arts tot wetenschapper, om zo de behandeling beter te maken.”
Het doel van het COMBI-project is om een computermodel te maken dat de behandeling van brandwonden kan voorspellen. “Het model kan uiteindelijk de genezing van brandwonden voorspellen op basis van gegevens uit het lab en de praktijk. We kunnen dit dan controleren met de gegevens uit de praktijk van brandwondenpatiënten. Zo maken we de link tussen het onderzoek in het laboratorium en de patiënt in het brandwondencentrum. Uiteindelijk kunnen arts en patiënt samen bepalen welke behandeling het beste geschikt is.”
Het feit dat Ibrahim bij zulke verschillende projecten betrokken is, maar ook dat brandwonden zo ingewikkeld zijn, maakt zijn werk zo mooi en uitdagend. “Een patiënt heeft niet alleen een brandwond, maar ook overal in het lichaam een hele grote en heftige ontstekingsreactie. Ondanks alle ontwikkelingen blijft het moeilijk om grip te krijgen op brandwonden en het genezingsproces. Iedere patiënt is weer anders. Daarbij zijn de wonden zijn zo ingewikkeld en chaotisch. Maar juist daarom is het zo interessant voor mij als onderzoeker.”