“Brandwondenlittekens lijken soms op het topje van de ijsberg. Het ingewikkelde begeeft zich onder water.”

Elke dag zetten veel onderzoekers zich in om een nog betere zorg voor mensen met brandwonden mogelijk te maken. Een daarvan is Ludo van Haasterecht. Deze wetenschapper uit Utrecht onderzoekt de structuur van de huid. “Als we de architectuur en functie van de huid helemaal begrijpen, kunnen we die gebruiken om bestaande behandelingen nog beter te maken.”

Door een stage kwam Ludo in het brandwondencentrum in Beverwijk terecht. “Ik werd direct gegrepen door de problemen met brandwondenlittekens. Maar zeker ook door de aanstekelijke toewijding van alle professionals die in de brandwondenzorg werken.” Inmiddels werkt de Utrechter op de afdeling ‘Biophotonica en medische beeldverwerking’ van de Vrije universiteit Amsterdam aan zijn promotieonderzoek. “Met een wetenschappelijke bril op, lijken brandwondenlittekens soms op een ijsberg. Het meeste ingewikkelde onderdeel bevindt zich onder het water.”

Ludo doet onderzoek naar de 4D structuur en de eigenschappen van de huid. “We weten nog lang niet alles over de huid. Door deze kennis uit te breiden, kunnen we uiteindelijk de huidige (wond)behandel-strategieën en apparaten verbeteren.” Dit is met name belangrijk voor een methode die de ‘huidoprekmethode’ wordt genoemd. “Dit is een mechanische uitrekking van de huid waardoor een wond beter kan worden gesloten en bedekt met huid.”

De onderzoeker, die in zijn vrije tijd van fietsen en klimmen houdt, legt uit waarom dit belangrijk is. “In de praktijk komen chirurgen vaak patiënten tegen met grote en diepe open brandwonden. Deze zijn moeilijk te behandelen. Hiervoor zijn verschillende technieken, maar die werken niet altijd.” Een van de mogelijkheden is de huidoprekmethode. “Door het oprekken van de gezonde huid, wordt de hoeveelheid omliggende huid vergroot. Hierdoor wordt de druk op de randen van de wond verminderd. Zo kan de wond gemakkelijker genezen.”

“Het samenwerken met mensen met verschillende achtergronden leidt vaak tot interessante meetings.”

Volgens Ludo heeft deze techniek ook zijn beperkingen. “Het succes is afhankelijk van de grootte van de wond. Een verklaring hiervoor is waarschijnlijk de flexibiliteit van ons collageennetwerk in de huid.” Collageen is een eiwit dat verantwoordelijk is voor het feit dat de huid zo soepel en sterk is. “Om de huidrekmethode te verbeteren, hebben we meer kennis over de architectuur en functie van de huid nodig. Daarom voeren we metingen uit op stukjes uitgesneden huid om de kracht en elasticiteit te bepalen. Ook voeren we onderzoeken uit om de 3D structuur beter te bestuderen.”

Het onderzoek van Ludo vindt voor een deel in het lab plaats, maar hij brengt ook een groot deel van zijn tijd achter de computer door. “In het lab doen we de experimenten, maar een veel groter deel van de tijd ben ik bezig met de analyse van de data of het opzetten van nieuwe experimenten. Ik werk voor mijn onderzoek ook veel samen met mensen van verschillende achtergronden, van artsen tot natuurkundigen. Dit leidt vaak tot interessante meetings.”

De onderzoeker wil met zijn onderzoek bijdragen aan de kennis over dit onderwerp, maar deze ook toepassen om de zorg voor patiënten te verbeteren. “Het onderwerp is een enorm ingewikkelde uitdaging, maar de realiteit en de problemen die mensen met brandwonden ervaren zijn altijd dichtbij. Deze combinatie is uniek en zorgt voor extra motivatie om dit onderzoek zo relevant mogelijk te maken voor de praktijk.”

Het onderzoek van Ludo is een samenwerkingsproject dat is medegefinancierd met PPS-toeslag voor Onderzoek en Innovatie bij de Topsector Life Sciences & Health van Health~Holland. Deze is beschikbaar gesteld ter stimulering van publiek-private samenwerkingen en een bijdrage van de Nederlandse Brandwonden Stichting.