CO Melders

Fire Angel CO-9B-INT

Koolmonoxide in het kort

Elk jaar overlijden er in Nederland 5 tot 10 mensen als gevolg van een koolmonoxidevergiftiging. Daarbij worden er ongeveer 200 mensen opgenomen in het ziekenhuis en worden honderden behandeld op de EHBO. Koolmonoxide is daarmee levensgevaarlijk. Maar wat is het eigenlijk?

Koolmonoxide, ook wel afgekort tot CO, is een geur- en kleurloos gas. Het is een giftig gas dat onder meer ontstaat door onvolledige verbranding van koolstof, fossiele brandstoffen en andere brandbare koolstofverbindingen. Zo is het onder andere aanwezig in uitlaatgassen en tabaksrook. Ook komt CO van nature in de natuur voor en het is iets lichter dan lucht.

Zuurstof

Wanneer mensen aan grote hoeveelheden CO worden blootgesteld, wordt het gevaarlijk. CO wordt na het inademen vanuit de longen opgenomen in je bloed, waar het zich hecht aan Hemoglobine (Hb). Dit eiwit vervoert zuurstof door het lichaam en geeft het af aan de weefsels waardoor die goed werken. Koolmonoxide bindt zich ±230 keer sneller aan Hb dan zuurstof, waardoor zuurstof zich niet meer kan binden. Het gevolg is dat je te weinig zuurstof binnenkrijgt. Weefsels die veel zuurstof nodig hebben, zoals de hersenen en het hart, kunnen daardoor niet goed meer functioneren. Zo kunnen er levensgevaarlijke situaties ontstaan, omdat bijvoorbeeld je hart niet meer goed werkt.

Wanneer dit het geval is, wordt er gesproken van een koolmonoxidevergiftiging. Uit een steekproef blijkt dat 50% van de mensen denkt dat ze geen gevaar lopen op koolmonoxidevergiftiging. Het tegendeel is helaas waar, want jaarlijks overlijden er mensen aan de gevolgen van deze sluipmoordenaar.

Oorzaken

Een koolmonoxidevergiftiging komt voornamelijk voor in en rondom het huis en kan verschillende oorzaken hebben:

1. Een verwarmingstoestel

De goedkoopste CO-melders beginnen bij €5,- en lopen op tot €60,-. Let goed op wat op de lange termijn het voordeligst en vooral het veiligst is. Belangrijke punten die dit bepalen zijn: de levensduur, de batterijduur en de garantie. Een goedkope CO-melder kan bijvoorbeeld slechts twee jaar meegaan, waarbij de batterij al na een jaar vervangen moet worden. Terwijl een wat duurdere melder een levens- en batterijduur van 10 jaar kan hebben. Reken maar uit! We adviseren je daarom om een CO-melder aan te schaffen met een 10 jarige batterijduur en 10 jarige levensduur.

Wek- en waarschuwingssystemen voor doven en slechthorenden komen bij een aantal zorgverzekeraars voor vergoeding in aanmerking. We adviseren je voorafgaand van de aankoop contact op te nemen met uw zorgverzekering.

2. Verkeerde manier van stoken

Een kachel of open haard wordt soms gebruikt als een allesbrander. Hierdoor wordt er op een verkeerde manier gestookt. Dit kan ervoor zorgen dat de afvoerkanalen en de schoorsteen een stuk sneller worden vervuild. Hierdoor kunnen er verbrandingsgassen, zoals CO, in je huis komen.

3. Verbranding van gas, olie of hout in een afgesloten ruimte

Verbrand nooit gas, olie of hout in een afgesloten ruimte. Dit kan tot CO leiden. Voorbeelden hiervan zijn: het gebruik van gasheaters in een schuur of afgesloten partytent of barbecueën in huis.

4. Pelletkachel

Een pelletkachel maakt gebruikt van houtstofkorrels. Deze zijn samengeperst tot kleine pellets. Wanneer er geen volledige verbranding plaatsvindt, kan dit tot gevaarlijke waarden van CO leiden. Maar ook opgeslagen, nog niet gebruikte houtpallets kunnen CO produceren!

5. Beschadigde of verkeerd geïnstalleerde afvoer of schoorsteenkanalen

Een CO-vergiftiging kan ook ontstaan als de afvoer- en schoorsteenkanalen niet goed geïnstalleerd of beschadigd zijn. Goed onderhoud van de afvoerkanalen en schoorsteen zijn daarom erg belangrijk.

6. Kleine, slecht geventileerde ruimte

In een kleine, slecht geventileerde ruimte is het risico op een CO-vergiftiging ook groot. Denk hierbij aan een boot, tent, caravan of camper. Gebruik in deze ruimte nooit een gaspit als verwarming. Ventileer deze ruimtes daarnaast altijd en plaats een CO-melder.

Symptomen

Koolmonoxide (CO) is levensgevaarlijk en omdat het geur-, kleur- en smaakloos is, moeilijk te herkennen. Daarom is het heel belangrijk dat je de symptomen van een CO-vergiftiging snel herkent. Maar wat zijn die symptomen?

Wanneer er sprake is van een milde vergiftiging, kun je de onderstaande klachten hebben:

  • Hoofdpijn
  • Duizeligheid
  • Misselijkheid
  • Braken
  • Wazig zicht

Wanneer de concentratie CO in je bloed te hoog wordt, krijg je last van onder andere:

  • Verwarring
  • Flauwvallen
  • Pijn op de borst
  • Benauwdheid
  • Spierzwakte
  • Onregelmatige ademhaling en hartslag

Mocht er sprake zijn van een ernstige CO-vergiftiging, is de situatie al zo ernstig dat directe opname in een ziekenhuis is vereist. Dit kan onder andere leiden tot een hartstilstand of een coma. Meer lezen over deze symptomen doe je hier.

Wanneer je echter voor een langere periode bent blootgesteld aan gevaarlijke concentraties van CO, kan er sprake zijn van een chronische CO-vergiftiging. De symptomen komen in het begin vaak overeen met de symptomen die optreden bij een acute CO-vergiftiging. Een langdurige blootstelling kan ook leiden tot psychische klachten, zoals verwardheid en psychoses. Bij herhaalde blootstelling worden de klachten steeds erger.

Herken je de symptomen, maar twijfel je of het een CO-vergiftiging is? Dan kunnen een paar simpele vragen helpen:

  • Worden de klachten minder als ik buiten ben?
  • Waar zijn de klachten begonnen?

Omdat de symptomen van een CO-vergiftiging erg lijken op die van andere aandoeningen, zoals de griep, is het moeilijk te herkennen. Bovendien komt een CO-vergiftiging meestal voor in het stookseizoen dat samenvalt met het griepseizoen. Daardoor wordt een CO-vergiftiging, ook door hulpverleners, vaak te laat gezien.

Typen CO-melders

Weet hoe je jouw gezin en jezelf het beste kan beschermen tegen CO-vergiftiging. Een CO-melder is daarbij noodzakelijk. Zorg ervoor dat je alleen een CO-melder koopt die de norm NEN-EN 50291 heeft. Deze norm staat op de verpakking. Hieronder vind je de belangrijkste verschillen tussen CO-melders.

Ingebouwde batterij

Ingebouwde batterijen gaan in veel gevallen even lang mee als de melder zelf. Dat betekent dat je nooit de batterij hoeft te vervangen. Het scheelt kosten op de lange termijn, maar belangrijker: het is veiliger. De melder blijft het doen voor de periode van de levensduur. Test dit wel regelmatig met de testknop. De aankoopprijs van deze melders is relatief hoog, maar daarvoor krijg je gemak, veiligheid en batterijbesparing terug.

Display

Er zijn CO-melders met en zonder display. Op een display is de concentratie van koolmonoxide af te lezen. Hierdoor weet je ten alle tijden hoeveel koolmonoxide er in jouw huis hangt.

Prijs

De goedkoopste CO-melders beginnen vanaf €10,- en lopen op tot €60,-. Let goed op wat op de lange termijn het voordeligst en vooral het veiligst is. Belangrijke punten die dit bepalen zijn: de garantie, de levensduur, de batterijduur en het display.

Een goedkope CO-melder kan bijvoorbeeld slechts twee jaar meegaan, waarbij de batterij na een jaar vervangen moet worden. Terwijl een wat duurdere melder een levens- en batterijduur van wel 10 jaar kan hebben.

Combi-melders

Er bestaan melders die zowel alarm slaan voor rook als voor koolmonoxide, ook wel een combimelder genoemd. Let op! Niet in alle ruimtes kan je een combimelder ophangen. Als je de melder wilt hangen in de ruimte waar een verbrandingstoestel zich bevindt, dan is een combimelder mogelijk. In deze ruimte is het plaatsingsadvies voor zowel een rook- als CO-melder namelijk gelijk.

In ruimtes waar zich geen verbrandingstoestel bevindt, is dit niet het geval. De hoogte waarop de rook- en CO-melder in deze ruimtes moet worden opgehangen verschilt hier van elkaar. In deze ruimtes adviseren we je om een aparte rook- en CO-melder op te hangen. Het plaatsingsadvies voor CO-melders vind je hier en voor rookmelders hier.

Plaatsingsadvies CO-melder

In een ruimte met een gastoestel (mogelijke CO-bron)

Aan een horizontaal plafond

Aan een horizontaal plafond

✓ Op een horizontale afstand tussen 1 en 3 meter van de CO-bron.
✓ Centraal in de ruimte..
✓ Op minimaal 30 centimeter van omliggende muren.
✕ Niet naast luchtinlaten of luchtuitlaten.
✕ Niet achter objecten zoals gordijnen en kasten.

Aan een schuin plafond

Aan een schuin plafond

✓ Op een horizontale afstand tussen 1 en 3 meter van de CO-bron.
✓ Plaats de melder aan het schuine plafond.

In een ruimte zonder een gastoestel

Slaapkamers- op ademhoogte

Slaapkamers: op ademhoogte

✓ In slaapkamers is ademhoogte de hoogte waarop je slaapt.
✕ Niet naast luchtinlaten of luchtuitlaten.
✕ Niet achter objecten zoals gordijnen en kasten.

Overige ruimtes- op ademhoogte

Overige ruimtes: op ademhoogte

✓ Afhankelijk van activiteiten in de ruimte komt ademhoogte overeen met zit- of loophoogte.
✕ Niet naast luchtinlaten of luchtuitlaten.
✕ Niet achter objecten zoals gordijnen en kasten.

Plaats hier nooit je melder

Plaats hier nooit je melder

✕ Niet naast luchtinlaten of luchtuitlaten.
✕ Niet achter objecten zoals gordijnen en kasten.

CO-wijzer

Een koolmonoxidevergiftiging kan iedereen overkomen. Koolmonoxide, ook bekend als CO, staat niet voor niets bekend als ‘sluipmoordenaar’. Wanneer je het inademt, kan dit ernstige lichamelijke gevolgen hebben. Het is daarom belangrijk om maatregelen te treffen die een koolmonoxidevergiftiging kunnen voorkomen!

Hoe verklein je de kans op een koolmonoxidevergiftiging?

Laat 24 uur per dag en 7 dagen in de week een rooster open of een raam op een kiertje. Laat jouw verwarmingstoestel minstens een keer per jaar door een gecertificeerd vakman controleren en schaf een CO-melder aan om op tijd gewaarschuwd te worden bij een te hoge concentratie koolmonoxide in je huis. 

Wat moet je doen bij een CO-vergiftiging?

  • Waarschuw je huisgenoten
  • Ga zo snel mogelijk naar buiten
  • Bel het alarmnummer 112 en volg de aanwijzingen van de hulpdienst op

Wil je meer informatie over het herkennen en het voorkomen van een koolmonoxidevergiftiging, het juiste plaatsingsadvies en de werking van een CO-melder? In de CO-wijzer lees je alles wat je wil weten over koolmonoxide! De CO-wijzer kan je hier downloaden en lezen.

CO-kennistest

Hoe is het gesteld met jouw CO-kennis? Weet je bijvoorbeeld wat je moet doen in het geval van een te hoge concentratie CO in je huis? Of wat hiertegen alarm slaat?

Geef aan de Nederlandse Brandwonden Stichting…

… en maak het verschil voor brandwondenpatiënten tijdens hun herstel en daarna.

Doneer direct